Netijilik Uyghurlar (20)


Erkin Sidiq

2015-yili 11-ayning 13-küni

Kona yéziq nusxisi:

http://bbs.izdinix.com/thread-65414-1-1.html

http://bbs.bagdax.cn/thread-37132-1-1.html

http://bbs.bozqir.com.cn/forum.php?mod=viewthread&tid=8255
http://bbs.misranim.com/thread-144275-1-1.html
 
PDF Nusxisi: 
http://www.meripet.com/2015/20151113_chetel_uyghur20.pdf

 

Buningdin 30 yil ilgiri men bir neqil sözni yadliwalghan bolup, u söz méning qandaq yashishimgha nahayiti zor derijide tesir körsetti: «Mendiki yoshurun qabiliyetler perwerdigarimning manga ata qilghan sowghitidur. Méning ashu yoshurun qabiliyetler bilen qilghan ishlirim bolsa méning perwerdigarimgha qilghan sowghitimdur.» Men öz hayatimda érishken her bir sowghat, talant, bayliq we pursetler bilen perwerdigarimgha, bashqilargha, we özümge jawab qayturmisam bolmaydu, dep oylaymen. Eger biz hemme waqitta eng yuqiri derijide qattiq tirishsaq, öz hayatlirimizni bir xil alahide hayatqa aylanduralaymiz. Shuning bilen bashqilarning hayatighimu tesir körsiteleymiz.

 

Sabiq Amérika prézidénti Dwayit Ézinxawér (Dwight Eisenhower) ning men intayin yaqturidighan bir hékayisi bar. U bir qétim Memliketlik Muxbirlar Birleshmisining ezalirigha özining bir yaxshiraq siyasiy arqa körünüshke ige emeslikini, undaq bolmighan bolsa hazirqidin yaxshiraq nutuq sözligüchi bolidighanliqini, buning üchün özining köngli yérim ikenlikini éytidu. Uning déyishiche, bu ehwal uninggha özining baliliq waqtidiki bir ishni eslitidiken: Bir qéri boway bir kalisini satmaqchi boluptu. Kalini almaqchi bolghan bir kishi u qéri bowaydin kalining kélip chiqishi, qaymaq bérish ehwali, we her ayda chiqiridighan süti qatarliqlarni soraptu. Shuning bilen qéri boway uninggha: «Men a’ile kélip chiqishining néme ikenlikini bilmeymen, bu kalining qanchilik qaymaq chiqiridighanliqinimu bilmeymen. Emma u bir nahayiti yaxshi kala bolup, u sanga özide bar sütning hemmisini béridu», deptu. Bu heqiqetenmu biz hemmimiz qilalaydighan bir ish: Biz özimizde bar hemme nersilerni bir ulughwar ghaye üchün ata qilalaymiz. Shundaq qilalisaq, biz özimizge razi bolimiz.

 

Yuqiridiki mezmun men «Netijilik Uyghurlar (9)» dégen maqalemde tonushturghan Jon Maksiwél (John C. Maxwell) ning «Maksiwél künlük oqushluqi» dégen kitabining 192-béti (24-Iyun küni) ning mezmuni bolup, uning témisi «Özingizdiki talantlar we pursetlerdin eng yuqiri derijide paydilining» din ibaret.

 

Men emdi resmiy mezmunni bashlaymen. Bu hepte men yene bir yéngi qérindishimizni tonushturimen. U men tonushturghan 40-kishi bolup hésablinidu. U qehriman Uyghur xanim-qizlirining yéngi bir misali bolup, Amérikigha kelgen 24 yildek waqittin buyan ikki perzentlik bir a’ilidin xewer élish bilen bille, öz kespide qattiq tiriship, dunyagha dangliq «Ilim-pen zhurnili» da 1998-yili élan qilin’ghan bir parche ilmiy maqale aptorlirining biri boldi. 2015-yili Nobél mukapatigha érishken bir proféssorning asasliq yardemchisidin biri bolup ishlidi.  U xanim bir ulughwar nishan üchün özining barliqini atighan, hemde alahide netije yaratqan Uyghurlarning biri bolup, men u xanimdin nahayiti pexirlinimen.

 

 

Amérikida Alahide Netije Yaratqan Uyghur Xanim — Lale Dawut

 

u1

1-resim: Lale Dawut xanim.

 

Lale Dawut xanim Ürümchide tughulup, bashlan’ghuch mektepni Ürümchi Tejribe Bashlan’ghuchta, ottura mektepni bolsa Ürümchi 3-Ottura mektepte oqughan. U 1978-yilidin 1983-yilghiche Ürümchidiki Shinjang Méditsina Uniwérsitétining doxturluq kespide 5 yil oqup, ela netije bilen oqushni tamamlaydu. U 1983-yili Shinjang Uniwérsitétida yéngidin échilghan qanun fakultétigha qanun doxturluq kespini achidighan oqutquchiliqqa qobul qilinidu. Shu sewebtin, Lale 1984-yili 9-aydin bashlap 1985-yili 7-ayghiche Shangxey Xuadong Pédagogika Uniwérsitétida ötküzülgen «Memliketlik Tunji Qarar Qanun Doxtur Terbiyilesh Mexsus Kursi» gha qatniship, yaxshi netije bilen Ürümchige qaytidu. Shinjang Uniwérsitétida qanun doxturluq derslikni özi tüzüp chiqip, oqughuchilargha ders ötidu. Shu arqiliq Uyghur diyarida qanun doxturluq kespini sistémiliq tonushturghan tunji ilmiy xadim bolup qalidu. Lale qanun fakultétida ishlesh jeryanida bir proféssor bilen birliship, «Qanun Doxturluq Asasi» namliq kitabni yézip chiqip, qanun saheside bir yéngiliq yaratqan bolidu. Lale derslikni özi yézip, léksiyilerni puxta teyyarlap, qanuniy doxturluq sahesidiki bilimlerni Uyghur oqughuchilargha estayidil chüshendürüp yetküzüp bérish arqiliq oqughuchilarning yuqiri bahasigha érishidu, hemde tézlikte léktorluqqa östürülidu. U öz kespidin sirt nurghun waqit chiqirip, In’gliz tilini toxtimay öginip turidu, hemde ilmiy zhurnallarni oqush arqiliq xelq’ara méditsina we bi’ologiye sahesidiki yéngiliqlardin xewer tépip turidu.

 

u2

2-resim: Türk millitidin bolghan proféssor, doktor Aziz Sanjar ependi yene 2 neper alim bilen birlikte 2015-yilliq xémiye Nobél mukapitigha érishti. 

 

u3

3-resim: Lale xanim 2002-yili Amérikidiki «UNC-Chapel Hill» uniwérsitétida doktor Aziz Sanjar ependi we uning ikki qizi bilen bille.

 

Lale 1991-yildin tartip 2000-yili 7-ayghiche, Amérika Shimali Karolina shtatigha jaylashqan «UNC-Chapel Hill» uniwérsitétining Bi’oximiye we Bi’ofizika fakultétida, 2015-yilliq Nobél mukapatigha érishken dunyada dangliq Türk proféssor doktor Aziz Sanjarning yétekchilikide, 10 yildek waqit tetqiqat xadimi bolup ishleydu. Shu jeryanda, Lale nurghun ilmiy maqalilerni dunyada dangliq ilmiy-tetqiqat zhurnallirida élan qilidu. U maqalilerning bir qanchisi Amérika dölet derijilik mukapatlargha érishidu. Bir hésabta doktor Sanjarning Nobél mukapatigha érishishi üchün Lale körünerlik töhpe qoshqan, dep qarashqa bolidu. Chünki doktor Sanjarni Nobél namzatliqigha érishtürgen maqalilerning nurghun bi’oximiye tejribilirini Lale asasliq tetqiqatchi süpitide ishlep chiqqan.

 

u4

4-resim: Lale xanim 1998-yili Noyabirda chiqqan «Ilim-pen zhurnili» diki bir parche ilmiy maqalining aptorlirining biri bolghan bolup, bu ashu zhurnalning téshi.

 

u5

5-resim: Lale xanim 1998-yili Noyabirda chiqqan «Ilim-pen zhurnili» diki bir parche ilmiy maqalining aptorlirining biri bolghan bolup, bu ashu maqalining qisqiche uchuri.

 

Lale 2000-yili 8-aydin taki bügün’ge qeder Amérika Marilend shtati Baltimor shehiridiki «Johns Hopkins University» dégen uniwérsitétining Amérika Memliketlik Saghlamliq Instituti (National Institutes of Health, NIH) gha qarashliq DNA ni yashlandurush tetqiqat bölümide bi’ologiye mutexessisi (biologist) süpiti bilen ishlep kelmekte. Hazirqi yétekchisi doktor Wilxelm Bor (Wilhelm Bohr) bolup, uning dadisi (Niels H. David Bohr) we akisi (Aage N. Bohr) ning her ikkisi Nobél mukapatigha érishküchilerdur. Bilishimizche doktor Wilxelm Bormu hazir öz tejribixanisidiki 40 neper tetqiqatchilargha yétekchilik qilip, Nobél mukapatigha érishish üchün qattiq tirishiwétiptu.

 

u6

6-resim: Amérika Memliketlik Saghlamliq Instituti (NIH) ning DNA ni yashlandurush tetqiqat bölümidiki xadimlar. Üstünki qur soldin 5-kishi Lale xanim bolidu.

http://www.grc.nia.nih.gov/branches/lmg/vbohr.htm

 

Lale 1991-yili 3-ayda Uyghur diyaridin Amérika Shimaliy Karolina shtatida oquwatqan yoldishi Tughluq Abdurazaqning yénigha kélidu. U mezgilde Tughluq «UNC Chapel Hill» uniwérsitétidiki dangliq bi’oximiye alimi doktor Aziz Sanjar bilen yéqin arilishiwatqan idi. Lale buningdin xewer tapqandin kéyin, doktor Sanjarning tejribixanisigha bérip, uning yuqiri derijilik tetqiqat eswablirini körüp tesirlinidu, hemde yéngiliqlarni öginiwélishqa qattiq qiziqip qalidu. Shu arzusini yoldishi arqiliq doktor Sanjargha qayta-qayta yetküzgendin kéyin, doktor Sanjar Lalening öz tejribixanisida bir mezgil ishlep bérishige maqul bolidu. Lale shu tejribixanida ishlesh jeryanida aqsil paklashturush (protein purification) jehette yuqiri qabiliyette ige ikenliki bir qanche muhim tejribilerni tamamlash arqiliq ispatlaydu. Yaponiyedin kelgen doktor-ashti (postdoc) tetqiqatchi Totayoshi Laleni «Lale aqsilni heqiqeten pakiz ishleydu» dep maxtaydu. 1991-yili doktor Sanjar bi’oximiye saheside nami chiqqan alimlarning biri idi. Uning qol astida xelq’aradiki birqanche döletlerdin teklip qilinghan 20 dek mutexessis we doktor-ashtilar ishleytti. Doktor Sanjarning tejribixanisigha kirip ishlesh anche asan’gha toxtaydighan ish emes idi. Xelq’araliq ilmiy zhurnallarda maqale élan qilghan bolush telep qilinatti. Doktor Sanjar bi’oximiyige qattiq kiriship ketken bolup, tetqiqatchilirigha intayin yuqiri telep qoyidighan adem idi. Bezi tejribilerni kéche-kündüz démey qayta-qayta ishleshni telep qilatti. Lale köpinche shenbe-yekshenbilerni tejribixanida ötküzetti. Bezide balilarni bölümge olturghuzup qoyup, bir yaqtin balilargha qarap, bir yaqtin tejribe ishleytti. Ashundaq tirishchanliqlarni körsitish arqiliq, Lale 3 ay ichide tejribixanisidiki bir qanche doktor ashtilar bilen birliship, doktor Sanjarning yétekchilikide «Bi’oximiye» namliq dangliq zhurnalgha bir parche Ilmiy maqale sunidu. Shu arqiliq doktor Sanjar we bashqilarning ishenchige érishidu.

 

1991-yilidin 2000-yili Öktebirgiche bolghan 10 yil jeryanida, Lale Dawut UNC Bi’oximiye we Bi’ofizika fakultétida bir bi’ologiye mutexessisi süpitide doktor Sanjarning yétekchilikide ishleydu. DNA tüzitish sahesidiki murekkep hem yéngi tiptiki dunyawi aliy derijilik tetqiqat projéktliridin birer yüzdekni tamamlaydu. Bezi tejribiler bir heptidin nechche heptigiche dawamlishidighan bolup qalidu. Shundaq waqitlarda kéche-kündüz démey, shenbe-yekshenbe künlirimu ishleshke toghra kélidu. Kündüzni kéchige ulap, aran 3-4 sa’et uxlapla ishleydighan ehwallar pat-pat yüz bérip turidu. Ikki kichik balisining anisi bolghan Lalege nisbeten éytqanda, bir yaqtin öy ishini qilip, bir yaqtin balilarni mektepke toshup, yene bir yaqtin tamaq étish asan’gha toxtimaydu. Yoldishi uninggha ich aghritip, nechche qétim Laleni ishtin chiqiriwélishqa tirishqan bolsimu, Lale «Bi’oximiye özüm kichikimdin yaxshi körüp kelgen kesip. Adem özi yaxshi köridighan ishni qilsa harduqi chiqidu, hem charchighanni bilmeydu. Uning üstige men dunyada meshhur bi’ologiye alimi Azizkamning qolida ishlewatimen. Uyghurlargha bundaq yaxshi purset intayin az uchraydu. U alim manga ishinip tetqiqatigha salghanda, men hergiz uning ümidini yerde qoymaymen. Millitim üchün bolsimu bu japalargha berdashliq bermisem bolmaydu» dep, xizmettin chékinishke unimaydu.

 

Aziz aka özining qabiliyetlik, tirishchan, yüksek ghayilik bolushi bilen UNC uniwérsitétida nam chiqarghan idi. U özi ishlitiwatqan ilmiy xadimlarghimu telepni intayin yuqiri qoyatti. Her qétim yéngi doktor ashti yaki mutexessisni tejribixanisigha qobul qilghanda, «Méning tetqiqatimni ishlesh üchün sizde heptisige 5 kün, her küni 8 sa’et ishleymen, deydighan idiye yoq bolushi shert. DNA sizning dem élishingizgha qarap waqit jedwili tüzmeydu. Sekkiz sa’et ishlep, 10 sa’et dem alsingiz, DNA ni tüzitelmeysiz. Mushu shertke maqul bolsingiz, andin kéyinki geplerni déyishimiz» deytti. Doktor Sanjarning qattiq telipi dunyadiki oxshimighan ellerdin kelgen, bi’oximiye kespide netije yaratmaqchi bolghan oqughuchi we tetqiqatchilargha nisbeten bir magnit idi. Chünki Azizkamning qol astida bir yildin artuq ishligen her qandaq kishi dunyawi derijilik dangliq zhurnallarda maqale élan qilalaytti. Uning qol astida 2-3 yil ishligenler dunyaning her qandaq yéride asanla ishqa orunlishalaytti. Lale 3 ay sinaqta ishlesh jeryanida, Yaponiyedin kelgen bir doktor-ashti bilen birlikte, bir parche ilmiy maqale élan qilidu. U doktor-ashtining ismi Totayoshi bolup, u hazir Yaponiyediki bir tonulghan uniwérsitétta proféssor bolup ishlewatidu. Totayoshi Lalege yuqiri baha bérip, «Lale aqsil paklashturush tejribisige kelgende heqiqetenmu nahayiti mahir iken. Uni tejribixanimizda dawamliq ishletsek bek yaxshi bolatti», dep, Laleni doktor Sanjargha tewsiye qilidu. U waqitlarda Lale «bir chet ellik oqughuchining a’ile-tawabi’ati» dégen salahiyet bilen turatti. Undaq salahiyet bilen Amérikida uzun muddet ishleshke yol qoyulmaytti. Azizkam Laleni ishlitish üchün Amérika hökümiti we UNC ning alaqidar tarmaqliri bilen özi mexsus alaqiliship, Lalening salahiyitini «dölitimizge éhtiyaj mutexessis» dégen’ge özgertip, bi’oximiye fakultétida ishqa orunlashturidu. Shundaq qilip Lale Aziz akining tejribixanisida 10 yil ishleydu. Shu jeryanda doktor Sanjar we bashqilar bilen birliship, 20 parchidek ilmiy maqalilerni élan qilidu. Bu maqalilerning ichidiki bir qismi xelq’arada eng dangliq zhurnallar hésablinidighan «Ilim-pen zhurnili» (Science), «Ximiye», «Bi’oximiye» we «DNA Rémontlash» (DNA Repair) qatarliq zhurnallarda élan qilinidu. Bu maqalilerning munderijisini töwendiki ulinishtin körgili bolidu:

http://www.scopus.com/authid/detail.url?authorId=6507640564

 

Hemmimizge melum, «Ilim-Pen zhurnili» dunya boyiche eng dangliq ilmiy tetqiqat zhurnilining biri bolup, uningda maqale élan qilish anche asan emes. Uningda bir parche ilmiy maqale élan qilish dunya ilim-pen saheside bir zor shan-sherep bolup hésablinidu. 1998-yili Noyabirda doktor Sanjar yétekchilikide «Ilim-pen zhurnili» da élan qilghan «Role of Mouse Cryptochrome Blue-Light Photoreceptor in Circadian Photoresponses» témisidiki ilmiy maqalisi 1998-yili Amérika Döletlik Pen-téxnika mukapatigha érishken.

 

Bu yerde mundaq bir ishni qisturup qoyushni muwapiq kördüm. Doktor Sanjar yétekchilikide yézilghan bir qanche parche maqaliler 1998-yili Amérikida yuqiri derijilik mukapatqa érishidu.  2004-yillirining bir küni doktor Sanjar Lalening öyige téléfon qilip, Lale bilen yoldishi Tughluq Abdurazaqni Türkiye Istanbul shehiride échilmaqchi bolghan «Türkiye Akadémiyisi» yighinigha qatniship bérishke teklip qilidu. U yighinda doktor Sanjargha Türkiye boyiche eng yuqiri ilmiy unwan, dep qarilidighan «Türkiye Akadémik» unwani teqdim qilinmaqchi ikenduq. Doktor Sanjarning Laleni mexsus teklip qilghanliqining sewebi, u Istanbuldiki yighilishta Lalening tetqiqat jeryanida qoshqan töhpisini alahide tilgha almaqchi ikenduq. U waqitlarda Lale a’ilisi boyiche Marilend shtatigha yötkilip ketken idi. Yoldishining ishi bek aldirash bolghachqa, Lale teklipni ret qilishqa mejburi bolghan idi. Shu qétim doktor Sanjar ayali doktor Gwen Sanjar bilen Türkiyege bérip, mukapat murasimigha qatnishidu. Gwenning déyishiche, murasimda doktor Sanjar Lalening ismini nechche qétim éghizgha élip, «Lale xanim tejribilerni nahayiti estayidil ishlep bermigen bolsa, men hazirqidek netijilerge érishelmigen bolattim», dep, Lalege nahayiti yuqiri baha bergen. Gwen xanim neq meydanning widi’osini alghach kélip, Lalening öyidikilerge qoyup bergen.

 

Bir qétim men Laledin «Siz ikki balining anisi bolup, oyning ishlirini özingiz qilisiz. Bir yaqtin xizmet, yene bir yaqtin keldi-ketti méhmanlarni uzitip turisiz. Shundaq bolup turuqluq, yene nurghun ilmiy tetqiqat maqalilirini élan qiliwatisiz. Ulardin bashqa yene da’im sayahet qilip turisiz. Bularning hemmisige qandaqmu yétishidighansiz?» dep sorighinimda, Lale bir az oyliniwélip, mundaq jawab berdi: «Méning qarishimche ishlar mundaq bolidu: (1) Her qandaq bir adem meyli qaysi sahede ishligen bolsun, qilghan ishini yaxshi körüp, köngül qoyup, zérikmey, estayidil hem toxtimay ishleydighanla bolsa, öz kespide netije yaritalaydu. Méning DNA ni rémontlash kespide Amérikida ishlep kéliwatqinimgha 25 yildin ashti. Nurghun ademlerge nisbeten éytqanda DNA ni tetqiq qilish bir intayin zérikishlik ish bolushi mumkin. Emma men öz kespimni nahayiti yaxshi korimen. Ishligen tejribemning netijisi chiqmighuche uyqummu kelmeydu. Bezi tejribilerni qayta-qayta tekrarlap, netije chiqimughiche zadila boldi qilmaymen. (2) Hazirqi zamanda ilim-pen zor derijide tereqqiy qilghan bolup, tetqiqat ishlirini yaxshi qilish üchün bashqilar bilen obdan hemkarlishish nahayitimu muhim. Men 25 yildin béri dunyaning nurghun döletliridin kelgen mutexessisler bilen bille ishlep keldim. Beziler In’glizchini bek yaxshi bilip ketmeydu. Oxshimighan shéwide sözleydu. Oxshimaydighan pikirler ademge dawamliq uchrap turidu. Birer tetqiqatni élip bérish üchün bashqilar bilen dawamliq muzakire qilip turmisam bolmaydu. Özümning meqsitini obdan yetküzüp, bashqilarni qayil qilalmisam yene bolmaydu. (3) Kishilik hayatta ademning salametliki hemmidin muhim. Adem qandaq dem élishni bilmisimu bolmaydu. Bezi ademler dem aldim, dep öyde uxlashni yaxshi köridu. Menche bu dem élishning yaxshi usuli emes. Ilmiy tetqiqat ishlirining bésimi intayin zor bolidu. Men ishligende qattiq ishleymen, emma dem élishqa kelgende sirtlargha bérip, sayahet qilip kélish, tagh-dawan we menzirilik yerlerge bérip méngip kélish, dostlar bilen bille chet'ellerge chiqip sayahet qilishtek köngül échish pa’aliyetlirini bek yaxshi körimen. Shundaq qilishning özi manga nisbeten bir yaxshi dem élish bolup, undaq qilish xizmitimge eks tesir körsetmeydu, belki uning paydisi köp bolidu. Shuninggha oxshash, öy ishini qilish, tamaq étish, we qizlirim bilen bazar aylinishtek ishlarnimu bir xil dem élish hésablaymen.»

 

Lale özi intayin kemter, gep-sözi az, hemde qattiq tirishchan ayal bolup, u öy-ichi ishlirighimu intayin puxta. A’ile ishlirini intayin köyünüp qilidu. Qolum-qoshniliri bilen qoyuq ariliship ötidu. Méhmandostluqqa kelgende, uning Amérikida obdanla dangqi bar. Bikar waqitlirida sayahet qilishni, öyde Uyghurche tamaq étishni yaxshi köridu. Shundaq aldirash bolsimu waqit chiqirip, intérnétta bashqilargha Uyghur tamaqlirini tonushturup turidu.

 

1983-yilliridin bashlap, Lale xanim er-ayal ikkiylen bilen biz er-ayal ikkiylen Shinjang Uniwérsitétida oqutquchi bolup ishliduq. Ikki a’ilining oyimu mektep ichidiki oxshash bir binada bolup, biz shuningdin bashlapla qoyuq ariliship kelduq. Hazirmu asasen her yili dégüdek chet ellerge bille sayahetke bérip turuwatimiz.

 

Men dostmiz Lalening hazirghiche qolgha keltürgen netijiliridin tolimu tesirlinimen. Uningdin intayin pexirlinimen. Hemde Lalening buningdin kéyin téximu yaxshi netijilerni qolgha keltürüshige chin könglümdin tilekdashliq bildürimen.

 

u7

7-resim: Lale Dawut xanim éri bilen bille.

 

u8

8-resim: Yawropada bille élip barghan bir sayahetning bir parche xatire resimi. Bu resim 2014-yili 28-Séntebirde tartilghan.

 

 

Lale Xanim Hazirghiche Aptor Bolghan Bir Qisim Ilmiy Maqalilerning Tizimliki

 

[1] Science - November, 1998. Lale Dawut with Aziz Sancar et al: Role of Mouse Cryptochrome Blue-Light Photoreceptor in Circadian Photoresponses.

https://sciencescape.org/paper/9822380

 

[2] Biochemistry - May, 1995. Lale Dawut with Aziz Sancar, Arun Malhotra et al:

Putative Blue-Light Photoreceptors From Arabidopsis Thaliana And Sinapis Alba With A High Degree Of Sequence Homology To DNA Photolyase Contain The Two Photolyase Cofactors But Lack DNA Repair Activity.

 

[3] Cell - June, 2004. Lale Dawut with Wilhelm Bohr:

The Werner Syndrome Helicase And Eshonuclease Cooperate To Resolve Telomeric D Loops In A Manner Regulated By TRF1 And TRF2.

 

[4] MCB - December, 2003. Lale Dawut with Wilhelm Bohr: Central Role For The Werner Syndrome Protein/Poly(ADP-Ribose) Polymerase 1 Complesh In The Poly(ADP-Ribosyl)Ation Pathway After DNA Damage.

 

[5] JBC - January, 2004. Lale Dawut with Wilhelm Bohr et al:

Poly(ADP-Ribose) Polymerase 1 Regulates Both The Eshonuclease And Helicase Activities Of The Werner Syndrome Protein.

 

[6] September, 2008. Lale Dawut with Wilhelm Bohr et al: WRN And The S-Phase Checkpoint In Response To Interstrand Cross-Link-Induced DNA Double-Strand Breaks.

 

[7] MBoC - June, 2002. Lale Dawut with Wilhelm Bohr et al: Colocalization, Physical, And Functional Interaction Between Werner And Bloom Syndrome Proteins.

 

[8] BBA - November, 2013. Lale Dawut with Wilhelm Bohr et al: RAPADLINO RECQL4 Mutant Protein Lacks Helicase And ATPase Activity.

 

[9] DNA Repair - June, 2013. Lale Dawut with Wilhelm Bohr et al: Functional Deficit Associated With A Missense Werner Syndrome Mutation.

 

[10] nposia - January 2000. Lale Dawut with Aziz Sancar et al:

Photolyase/Cryptochrome Family Blue-Light Photoreceptors Use Light Energy To Repair DNA Or Set The Circadian Clock.

 

[11] May 2010. Lale Dawut with Wilhelm Bohr et al:

Human RECQL5beta Stimulates Flap Endonuclease 1

 

[12] AgING - June 2012. Lale Dawut with Wilhelm Bohr

DNA Binding Residues In The RQC Domain Of Werner Protein Are Critical For Its Catalytic Activities.

 

 

Lale Dawut qoshumche aptor bolup, 1995-yildin 2013-yilighiche dunyagha dangliq ilmly tetqiqat zhurnallirida élan qilghan bir qisim ilmiy maqalilerning tizimliki bu yerde bar:

https://sciencescape.org/author/57157652

 

Lale Dawut 2000-yildin bashlap Amérika Memliketlik Saghlamliq Instituti (NIH) diki doktor Wilxelm Bor (Wilhelm Bohr) ning «DNA Rémontlash» (DNA repair) bölümide bir bi’ologiye mutexessisi (biologist) bolup ishlewatidu. Bu guruppidiki tetqiqatchilar qiliwatqan ishlar we élan qilghan ilmiy maqaliler heqqide töwendiki ulinishlarda bir qisim uchurlar bar:

http://www.grc.nia.nih.gov/branches/lmg/vbohr.htm

 

 

Bu maqalini inimiz «Pidakar» tehrirlidi.

 

Bu maqalini héchkimdin sorimay, menbesini bergen asasta bashqa her qandaq torgha chiqarsingiz, yaki élkitabqa oxshash bashqa her qandaq shekilde ishletsingiz boluwéridu. Bu maqale barliq Uyghurlargha mensup.



© Copyright 2014 Uyghur Meripet  Torbéti 

install tracking code
Visits Number