Erkin Sidiq: Netijilik Uyghurlar (22)

Erkin Sidiq

2016-yili 1-ayning 29-küni

Kona yéziq nusxisi:

http://bbs.izdinix.com/thread-66472-1-1.html

http://bbs.bagdax.cn/thread-44181-1-1.html

http://bbs.misranim.com/thread-146920-1-1.html

http://bbs.bozqir.com.cn/forum.php?mod=viewthread&tid=8714

PDF Nusxisi: http://www.meripet.com/2016/20160129_chetel_uyghur22.pdf

Köp sanliq kishiler özgirishke qarshi ish élip baridu. Bolupmu özgirish öz menpe’etige tesir körsitidighan ehwalda, özgirishke qarshi turushmu köprek yüz béridu. Bu heqte roman yazghuchi Léf Tolstoy (Leo Tolstoy) mundaq dégen: «Hemme adem dunyani özgertishni oylaydu, emma héch kim özini özgertishni oylimaydu.» Kishini epsuslanduridighini shuki, özgirishtin saqlan’ghili bolmaydu. Özgirish hemme ademning béshigha kélidu. Yene bir tereptin, özgirish bir xil tallash yolidin ibaret. Siz özgirishke egiship yuqirigha örliyeleysiz, yaki uning bilen küresh qilalaysiz. Emma shu nerse ésingizde bolsunki, yuqirigha örleshni xalimaydighan kishiler hergizmu özi qazinalaydighan muweppeqiyetlerning hemmisini toluq qolgha keltürelmeydu.

Özining bir kitabida méning dostum Xoward Xendriks (Howard Hendricks) oqurmenlerdin mundaq so’allarni sorighan: «Yéqindin buyan siz qandaq özgerdingiz? Mesilen, aldinqi heptide, aldinqi ayda, yaki aldinqi yilda siz qandaq özgerdingiz? Özingizdiki özgirishni nahayiti konkrét qilip sözlep bérelemsiz?» U kishilik tereqqiyat we özgirishke kelgende kishiler qandaq qilip asanla kona senemge usul oynaydighanliqini bilgen. Kishilik tereqqiyat yaki yuqirigha örlesh bir xil tallash bolup, u bir ademning hayatigha heqiqetenmu chong özgirish élip kélidighan qarardur.

Muweppeqiyetlik bolalighan we muweppeqiyetlik bolalmighan kishilerning qabiliyet jehette nahayiti chong perqi yoqluqini köpinche kishiler tonup yételmeydu. Ularning perqi özliridiki yoshurun küchlerni eng yuqiri derijide toluq ishqa sélish arzusida ipadilinidu. Özliridiki yoshurun küchlerni eng yuqiri derijide toluq ishqa sélishta bolsa kishilik tereqqiyat üchün baghlighan irade hemmidin chong rol oynaydu.

Yuqiridiki mezmun men «Netijilik Uyghurlar (9)» dégen maqalide tonushturghan Jon Maksiwél (John C. Maxwell) ning «Maksiwél künlük oqushluqi» dégen kitabining 123-béti (21-Aprél) ning mezmuni bolup, uninggha «Kishilik tereqqiyat bir xil tallashtur» dep mawzu qoyulghan.

Men hazir özligidin In’gliz tili öginiwatqan we In’gliz tili kuruslirida ders ötüwatqan ukilarning paydilinishi üchün, yuqiridiki Uyghurche mezmunlar bilen uning eslidiki In’glizche nusxisini mushu bir-ikki kün ichide töwendiki torlargha qoyup qoyimen (mushuninggha oxshash matériyallarning burunqilirimu töwendiki torlarda bar):

http://bbs.bagdax.cn/thread-29176-1-1.html

http://www.izdinix.com/thread-63137-1-1.html

http://bbs.misranim.com/thread-146615-1-1.html

Men emdi resmiy mezmunni bashlap, yene ikki neper inimizni tonushturimen. Ular men tonushturghan 49- we 50-kishiler bolup, ular özlirining tirishish musapiside nechche qétim chong özgirish yasashqa razi bolup, yaki bilip turup özliri tallighan yolda chong özgirish yasap, eng axirida adettin tashqiri muweppeqiyet baldiqigha kötürülgen Uyghurlarning misalliri bolup hésablinidu. Siz töwendiki mezmunlarni oqughandin kéyin, öz ghayisi üchün tewrenmes irade baghlash, we tirishish musapisining oxshimighan basquchlirida oxshimighan özgirishlerni qobul qilish, we adaqqiche boshashmay tirishishning qandaq bolidighanliqi heqqide yene bir qisim yéngi chüshenchilerge ige bolisiz. Bu ikki inimizmu hazirghiche bolghan ömride boshashmay qattiq tiriship, alahide netije yaratqan Uyghurlarning wekilliri bolup, men ulardin nahayiti pexirlinimen.

1. Kompyutér Yumtal Mutexessisi Dolqun Tursun Tarim (Amérika)

1-resim: Inimiz Dolqun a’ilisi bilen bille.

Inimiz Dolqun Tursun Tarim 1977-yili Aqsu wilayitining Awat nahiyiside tughulghan. Dadisi Tursun Élining Aqsu sheherlik Xelq Radi’o Istansisigha yötkilish munasiwiti bilen 1988 -yili Aqsu shehirige köchüp kélip, bashlan'ghuch hem ottura mektepni Aqsu shehiride tamamlighan. 1994-yili Aqsu wilayetlik 1-Ottura Mektepni ela netije bilen püttürüp, aliy mektepke kirish imtihanida yuqiri netijige ériship, 1994-yili 9-ayda Shinjang Uniwérsitétining pen-téxnika sinipigha qobul qilin'ghan. U bu sinipni ilghar netije bilen tamamlighandin kiyin, 1996-yili 9-ayda Shangxey Qatnash Uniwérsitéti (上海交通大学) ning emeliy qollinishchan fizika kespige qobul qilinip, xenzu oqughuchilar bilen bir sinipta oqughan.

Dolqun aliy mektepke kirgen kündin bashlapla chet'elge chiqip oqush arzusini könglige pükken bolup, Shangxey Qatnash Uniwérsitétida oquwatqan waqitta bir tereptin kespi derslerni yaxshi ögense, yene bir tereptin In’gliz tilini öginishni ching tutqan. Mektepning fizikiliq tejribe oqutushni éléktirleshtürüsh tetqiqat türige qatniship, kompyutér iqtidarini ashurush bilen bir waqitta, fizika tejribe dersining ilghar usulda ötülüshige töhpe qoshqan. Shuning bilen bir waqitta, derstin sirtqi waqitlirida Shangxey sheherlik nopus statistika idariside nopus sanliq ambar melumat sistémisini layihilesh xizmitige qatniship, turmush pulini özi hel qilghan. 2000-yili 6-ayda ela netije bilen aliy mektepni tamamlap, 2001-yili 1-ayda Shinjang Uniwérsitétigha kélip oqutquchiliq xizmitige chüshken.

Shinjang Uniwérsitétida In’gliz tili, Kompyutér Ilmi hem Matématika Ilmide her xil derslerni bérip, oqughuchilarning yaxshi bahasigha érishken. Mektepte kompyutér tor téxnika layihilesh hem qurashturush derside oqughuchilargha kompyutér yétishmeslik hem her xil meshghulat sistémisini qachiliyalmasliqtek qiyinchiliqlarni tonup yetkendin kiyin, izdinish arqiliq derslerni Mewhum Meshghulat Sistémisi (计算机虚拟机) muhitida ötüsh téxnikisini mektepte tonushturup, oqughuchilarning hem mektepning tor téxnika dersini ötüshtiki qiyinchiliqini hel qilghan, hemde bu toghrisida 2003-yildin 2005-yilghiche Mewhum Meshghulat Sistémisi hem Kompyutér Tor Téxnikisi, we Kompyutérda Köp Qollinidighan Yumshaq Détallar, dégen ikki parche derslik kitabni tüzüp chiqip, bu kitablarni oqughuchilargha derslik qilip ötken. Bu ikki parche kitab oqughuchilarning yaxshi bahasigha érishken, hemde oqutush ünümimu körünerlik yuqiri kötürülgen.

Dolqun mektepte oqutquchiliq qilish bilen bir waqitta, özining chet'elge chiqip oqush iradisini qilche boshashturup qoymighan. U In’gliz tilini oqughuchilargha ögitish bilen bir waqitta, özining In’gliz tili sewiyisini izchil ashurup mangghan. 2005-yili Shinjang Uniwérsitétining kompyutér Inzhénéri magistirliq kespige qobul qilin'ghan. 2006-yili Amérika Ford Fondining tesis qilghan oqush mukapatigha iltimas qilip, Amérikida magistirliq oqush üchün toluq oqush puligha érishken. Amérikida magistirliq oqush üchün telep qilidighan TOEFL imtihanida yuqiri nomur élip, 2007-yili 5-ayda Amérika Kansas Uniwérsitétining (University of Kansas) aliy ma’arip bashqurush kespige magistirliq oqushqa kirgen. Dolqun burun tebi’iy pen bilen shughullan'ghan bolsimu, Kansas Uniwérsitétidiki Ijtima’iy pende magistirliq oqushta qilche boshiship qalmastin, omumiy nomur 4 tin 3.95 nomur bilen magistirliq oqushni tamamlighan. Oqush mukapatigha érishken, hemde Kansas Uniwérsitétining xelq'araliq oqughuchilarni qobul qilish ishxanisida bir yil ishligen. Bu jeryanida wetenning her qaysi jayliridin Amérikada oqush arzusi bar oqughuchilargha meslihet bérip, Amérikadiki aliy mekteplerge kélishige yardem bergen.

Dolqun magistirliq oqushni tamamlighandin kiyin, uni Kansas Shtatliq Uniwérsitéti oqughuchi qobul qilish bölümi xizmetke teklip qilghan bolsimu, bu xizmetni ret qilip, özi yaxshi körgen kompyutér sahesidin ish izdigen. Derweqe, Amérikadiki tunji xizmitini Mishigan shtatigha jaylashqan Délta Kolléj (Delta College) da uchur merkizini bashqurghuchi (IT Manager) bolush bilen bashlighan. Shuning bilen bir waqitta, shexsi shirketlerdimu kompyutérgha a’it xizmetler bilen shughullan'ghan. Amérikada yumshaq détal layihileshke a’it xizmet pursitining köplükini bilgendin kiyin, yumshaq détal layihilesh kespi bilen shughullinish üchün, qisqa muddetlik yumshaq détalning süpitini aptomatik tekshürüsh téxnika kespi mektepte oqup, hökümet igidarliqidiki mektep xizmitidin istépa bérip, 2012-yili Marilen shtatidiki bir xususi igidarchiliqtiki shirketke xizmetke chüshken, hemde hazirgha qeder ashu shirkette ishlep kelmekte.

Dolqunning hazirqi ishlewatqan shirkitining ismi « Videology Group » bolup, Amérikadiki Gugul shirkitige oxshash tor hem téléwizordiki élanlarni nishanliq yetküzüp béridighan sistémini layihileydighan shirket. Bu shirketning téxnikisini Yaponiyediki Yaxu (YAHOO) shirkitimu ishlitidu. Hazir bu shirketning xelq’arada 8 dölette tarmaq shirketliri bar. Dolqun mushu shirket layihilep chiqarghan yumshaq détalning merkizi matorining süpitini tekshürüp, sistémining süpitige kapaletlik qilishqa mes'ul. Sistémining bazargha chiqishtin burunqi süpet ölchimige qarar chiqiridu.

Dolqun shirkette ishlesh bilen bir waqitta, özining bilimini tawarlashturushni oylap, 2012-yili « Selenium Master » dégen shirketni qurghan bolup, torda kespi ders ötüsh, shirketlerge téxnik xadimlarni terbiyilesh, hemde téxnikiliq türlerni ishlesh qatarliq ishlarni qilidu. Bu shirketning tor béti mezmunlarning serxilliqi we toghriliqi bilen pütün dunyadiki yumshaq détalni aptomatlashturush téxnikisi bilen shughulliniwatqan inzhénérlarning qizghin alqishigha ériship, ayliq ziyaret sani 100,000 ademdin artuq bolghan.

2-resim: «Selenium Master» dégen shirket tor bétining her qaysi döletlerdiki ayliq ziyaret qétim sani.

Dolqun ishtin sirtqi waqitlirida, Amérikaning her qaysi jayliridiki yumshaq détal shirketlirining mehsulat süpitini tekshürüsh meslihetchilikige teklip qilinip, nurghun türlerni tamamlighan. Dolqunning kespi bilimining yuqiriliqi we shirkitining tor bétining ziyaret qétim sanining jiqliqidin, Amérikadiki kespi kitablarni neshr qilidighan neshriyat «Apress Publishing Company» Dolqunni 2015-yili «Selenium WebDriver Recipes in C#» dégen kespi kitabning bash téxnikiliq bahalap tekshürüsh mutexessislikige teklip qilghan. Bu kitab 2015-yili 12-ayda neshrdin chiqqan. Dolqun bu kitabtiki barliq téxnikiliq programmilarni hem mezmunlarni körüp chiqip, mushu kitabning téxnika aptorluq wezipisini tamamlap, kitabning téxnika jehettiki barliq mes’uliyitini öz üstige alghan.

3-resim: Téxnikiliq aptor bolup neshr qilghan kitab.

Dolqun xizmet hem kespi jehette utuq qazinipla qalmastin, a’ilide yaxshi er we bir köyümchan dadiliq mejburiyitini ada qilip kelmekte. Inimiz Dolqunning ayali Tursun'ay Exmet Amérikigha kélishtin burun Shinjang Uniwérsitétining axbarat kespini püttürgen bolup, Amérikigha kelgendin kéyin boghaltirliq kespide oqughan. Hazir dawamliq yuqiri örlep Marilen Uniwérsitétida magistirliq oqushigha kirdi. Ularning omaq qizi Nazile bu yil 10 yashqa kirgen bolup, bu bir a’ile kishiliri Marilen Shtatining Kolombiye shehiride yashap kelmekte.

4-resim: Qizi Nazile bilen bille.

Inimiz Dolqun Misranim munbirige köp töhpe qoshqan merhum Batur Tursun Hökümranning inisi bolidu. Merhum Batur Tursun 2015-yili Noyabirda wapat bolghan bolup, uningdin burun men uning bilen torda köp qétim pikirleshken idim. Batur Tursunning wapati heqqide töwendiki ulinishta bir qisim uchurlar bar: http://bbs.misranim.com/thread-144997-1-1.html

5-resim: Inimiz Dolqun akisi Batur Tursun we bashqa tughqanliri bilen bille.

Inimiz Dolqunning yéngiliq yaritish yolida izdiniwatqan hem tirishiwatqan yashlargha mundaq yürek sözi bar: «Her qandaq ish qilishtin burun, shu ishqa niyet qilip bir nishan tiklesh kérek hemde shu nishan üchün toxtimay tirishish kérek. Öginish hem xizmet qilish jeryanida, xilmu xil pursetler kélidu. Kelgen pursetni ching tutush kérek. Nishan, tirishchanliq hem purset birleshkende, siz choqum ghelibe qazinalaysiz. Xizmet tallighanda hem xizmet qilghanda, siz choqum özingiz yaxshi köridighan ishlarni tallang, shundaq bolghandila siz choqum xizmette utuq qazinisiz. Igiligen bilimingiz we téxnikingizning tawarlishishigha ehmiyet béring chünki sizning bilimingiz hem iqtidaringiz choqum iqtisadi qimmet yaritishi kérek. Mushundaq bolghandila, siz kesipte ghelibe qazan'ghan bolisiz. »

6-resim: Doktor Erkin Sidiq bilen bille

7-resim: Doktor Rishat Abbas bilen bille

8-resim: Doktor Shöhret Mutellip bilen bille

2. Bi’o-Meditsiye Sistémisi Mutexessisi Doktor Memetjan Yasin (Kanada)

1-resim: Doktor Memetjan Yasin

Memetjan 1975-yili Korlida bir baghwen a’iliside tughulghan. Kichikidin ata-anisi Memetjanning oqushigha alahide köngül bölgen. Gerche bezide déhqanchiliq ishliri shunche aldirash bolsimu, balisigha waqit chiqirishni untumighan. Memetjan dadisidin her küni seher turush aditini ene shu chaghlarda yétildürgen.

Memetjan Korla Sheherlik Yéngisheher Yéziliq mektepte toluqsizni oqughan. Toluq otturni Bayin’ghulin Oblastliq 1-Mektipide bashlighan mezgilde Lutpulla Mutellipning «Yashliq ögen» we «Yillargha Jawap» dégendek she’irliridin jiq ilham alghan. Memetjan özige her waqit «sen néme meqset bilen yashawatisen? Sen zadi némige qadir?»’ dégendek so’allarni qoyush arqilik, özige nahayti yuqiri telep qoyghan. Shuning bilen asasi ajiz bolghan bir qanche derslerni nöldin bashlap ögen’gen. Hemde netijisini braqla 60 din 80 ge we 80 din 97 ge kötürüp, mektepni ela netije bilen tamamlighan. Aliy mektep imtihanida yuqiri nomur élip, Shinjang Sana’et Institutida 2 yil teyyarliq oqughan. Baklawurluqni 1995-yilidin 1999-yilghiche Nenjing Uniwérsitétida éléktron uchur (Electronics and information systems) kespide oqughan. Aliy mektepke chiqqan 1-yildin bashlapla In’gliz tilini özlükidin yaxshi ögen’gen, we TOEFL imtihanini aliy mektepning 3-, 4-yilida bergen. Oqush püttürüp Korla sheherlik Pen-téxnika Komitétida (Science & Technology Committee) ikki yil kompyutér saheside ishligen. Bu jeryanda chetke chiqip oqush üchün Amérika we En’gliyediki mekteplerdin oqush mukapatigha iltimas qilghan. Hemde GRE imtihanini bérip, her jehettin teyyarliqlirini puxta hazirlighan.

2-resim: Memetjan dadisi we apisi bilen bille (Parliament hill, Ottawa).

Amérika we En’gliyediki mekteplerdin oqush mukapati kelmey, 2001-yili Shiwétsiye (Sweden) ning Chalmérs Uniwérsitéti (Chalmers University of Technology) diki heriketchan xewerlishish (mobile communication) kespining magistirliq oqushigha heqsiz qobul qilinghan. 2003-yili oqush püttürgende Shiwétsiye iqtisadida krizis (Ericsson Mobile Communications crisis) yüz béridu. Ashundaq bir waqitta Memetjan gerche 50 tin artuq merkezler bilen alaqe qilsimu, doktorluq oqushi üchün oqush mukapati alalmaydu. Shu sewebtin u bir tereptin kechliki we hepte axirida ishligech, yena bir tereptin kündüzi Jonkoping Uniwersitetida 2-magisterliqni oquydu. Eslide issitish we sowutush sistémlirini tekshüridighan bu shirket Memetjan üchün muqim xizmet we erkin ishlesh pursiti bergen bolup, ma’ashimu xéli yaxshi idi. Lékin Memetjanning doktorluqta oqush arzusi bek küchlük bolghachqa, u xizmetke we uning kirimige qiziqmighan. Memetjan Shiwétsiyening SAAB shirkitide kiyim kompyutér (wearable computing) saheside salametlikni közitish toghrisida 9 ay tézis tüzüsh bilen shughullinidu, we shu jeryanda bi’o méditsina kespige qiziqip qalidu.

Pütün kün ishlep turupmu 2-magistirliqni yuqiri netijiler bilen tamamlighachqa, Memetjan kéyin 5 dölettin (Yaponiye, En’gliye, Kanada, Portugaliye, we Malaysiya) doktorluqqa toluq mukapat bilen qobul qilinghan. Gerche Yaponiyediki Waséda Uniwérsitéti yuqiri mukapat bersimu, Memetjan En’gliyediki bi’o méditsina (biomedical engineering ) inzhénérliq kespige qiziqip, shuni tallighan. 2005-yili Glamorgan Uniwérsitétida 60000 fond stérling qimmitidiki doktorluq toluq oqush mukapatini élishqa muweppeq bolup, kespiy yönilishi bi’o méditsina inzhénérliqi (biomedical engineering) bolghan.

Memetjan doktorluqta oquwatqan mezgilde, Yawropa Birlikining tetqiqat mukapati yéngi yolgha qoyulidu. Memetjan «Brain imaing in real-time on supercomputer» témisigha iltimas qilip, uning 1-qetimliq iltimasi ret qilinidu. Memetjan ümidini üzmey, yeni u mukapattin waz kechmey, qaytidin iltimas qilghandin kéyin, uning iltimasi eng axiri muweppeqiyetlik halda testiqlinidu. Bashlighan ishidin yérim yolda waz kechmeslik muweppeqiyet qazan’ghuchilardiki eng muhim, eng küchlük xaraktérdur. Memetjan shundaq qilip 2006-yili 8000 dollarliq tetqiqat mukapitigha ériship, Italiyening döletlik kompyutér merkizi (CINECA supercomputer center) de tetqiqat bilen 2 ay ishlesh pursitige ige bolidu. Bu jeryanda ménge resimlirini yuqiri sür’etlik kompyutér (supercomputer) da téz bir terep qilish projéktini ishleydu. U 2007-yili Yawropa Birlikining tetqiqat mukapatigha yene bir qétim irishidu, hemde Fransiye döletlik kompyutér merkizi (IDRIS supercomputer center and LIP6 laboratory in University of Paris 6) de tetqiqat bilen 2 aydek ishleydu.

Doktorluq oqush jeryanida, Memetjan doktor yétekchisi bilen En’gliyening 93000 fond stérling qimmitidiki dölet derijilik EPSRC (Engineering and Physical Sciences Research Council) tetqiqat projéktini alghan, hemde shu projékt üchün 2008- yildin bashlap qoshumche xizmetke chüshüp, doktorluq oqushini dawamlashturghan.

Doktorluq oquwatqan mezgilde, yeni 2006-yili, Yawropa Birlikining tetqiqat mukapati tunji qétim yolgha qoyulghanda, Memetjan uninggha eng deslipide ériship, Italiyening döletlik kompyutér merkizi (CINECA supercomputer center) de tetqiqat bilen ikki ay ishlesh pursitige ige bolidu.

Memetjan 2007-yili Yawropa Birlikining tetqiqat mukapatigha yene bir qétim iltimas qilidu. Emma, uning 1-qétimliq iltimasi ret qilinidu. Memetjan shundaq bolsimu ümidini üzmey, u mukapattin waz kechmey, qayta-qaytidin iltimas qilghandin kéyin, uning iltimasi eng axiri muweppeqiyetlik halda testiqlinidu. Bashlighan ishidin yérim yolda waz kechmeslik muweppeqiyet qazan’ghuchilardiki eng négizlik, eng küchlük xaraktérdur. Shundaq qilip Memetjan Firansiye döletlik kompyutér merkizi (IDRIS supercomputer center and LIP6 laboratory) de tetqiqat bilen ikki aydek ishleydu.

3-resim: Memetjan ayali we baliliri bilen bille (Niagara Fall).

Memetjan doktorluqni alghandin kéyin yene dawamliq halda 2009-yili «Mari-Kiyuri tetqiqatchisi» (Marie-Currie Research Fellow) dégen Yawropaning eng dangliq tetqiqat salahiyitige ériship, Filips (Philips) shirkitining Gérmaniyediki bi’o-méditsina tarmaq shirkitide ishleydu. Eslide Filips Shirkitining bu xizmet orni üchün doktor-ashiti bulup 3 yil ishligen bolush telipi bar bolsimu, Memetjanning bu jehettiki tetqiqati közge körünerlik bolghachqa, ular Memetjandin tézdin xizmet bashlashni telep qilidu. Hemde 3 ayliq öy xirajitinimu chiqirip béridu. Uningdin bashqa pütün a’ilisining Gérmaniyige köchüsh chiqiminimu kötüridu. Bu xil ehwalda Memetjan En’gliyidiki bir ayliq dem élishni almay, Jüme küni kechte xizmitini tügitip, Gérmaniyide Düshenbe künila ishqa chüshüp kétidu. Memetjanning tetqiqati yönilishi bi’o méditsinasining méngige qan chüshüshni közitish (brain bleeding monitoring) bolidu. Xizmitining deslepki mezgilide Filips Shirkitining Gollandiyediki bash shtabida her hil emeliy tetqiqat we lahiyilesh pa’aliyitige qatnishidu. Bu Gollandiyining dunyadiki özgiche bolghan yuqiri téxnologiye merkizi idi. U yerde 100 din artuq chong shirketlerning shöbisi bar bolup, nurghun nersilerni, mesilen, ashxana, ishxana binaliri, yighin zali, qimmetlik tejribe üsküniliri, we tenterbiye üskünilirini ortaq ishlitetti. Hemde tetqiqat yighinlirigha bille qatniship, pikir almashturatti. Hetta birlikte chong projéktni ishleytti.

2009-yilining axirida Filips shirkitining Gérmaniyediki tarmiqi tuyuqsizla Gollandiyege köchürülidighan bolup qalidu. Memetjanning Kanadada xizmet qilish arzusi bar bolghachqa, Kanadadiki «Karliton Uniwérsitéti» (Carleton University) ning bi’o méditsina tejribixanisida doktor-ashti bolup ishleshni bashlaydu. U yerde bi’o-méditsina shirketlirige her xil projéktlerni ishlep béridu. Shiwétsariyening Swisstom AG shirkiti ulargha öpke nepeslinishni tekshürüsh eswabi üchün lazim bolghan muhim programmisini yasash projéktini béridu. Bu xizmet ghelibilik tamamlinip, Swisstom AG shirkiti bu eswabni bazargha salidu. Hemde Memetjan bu sahede bir qanche parche ilmiy maqale élan qilidu.

Memetjanning proféssor bolush arzusi bar bolghachqa, u 2013-yili Türkiyege bérip ishleshni oylap, chong arzular bilen Zirwe Uniwérsitétida yardemchi proféssor bolup ishleydu. 2014-yilining axirida xizmet we tetqiqat shara’itining könglige yaqmasliqi, we a’ile éhtiyaji sewebidin, a’ilisi bilen Kanadagha qaytip kélidu.

Memetjan hazir Torontodiki dunyadiki 5 chong rak késellikliri merkizining biri bolghan Princess Margaret Rak Késelliri Merkizining Ménge Raki Tetqiqat Merkizi (Center for Neuro-Oncology Research) de musteqil tetqiqatchi (Scientific Associate – an independent researcher) bolup ishlewatidu. Bu merkez Toronto Uniwérsitétigha qaraydu. Memetjanning tetqiqati bolsa hazirqi zaman génomika (genomics) téxnikisidin paydilinip, rak késelliklirini türge ayrishtur. Hazir Amérikidiki «MD-Anderson Cancer Center» we Gérmaniyidiki «Heidelberg University Hospital, German Cancer Research Center (DKFZ)» qatarliq chong tetqiqat orunliri bilen birliship, ménge raki üstidiki tetqiqatlar bilen shughulliniwatidu.

4-resim: « Princess Margaret Cancer Center » diki tetqiqatchilar bilen bille: Memetjan aldinqi qurdiki 3 kishining ong teripide.

https://www.youtube.com/watch?v=Kq3ixcsLvoQ

Hazirghiche Memetjanning 50 parchidin artuq ilmiy maqaliliri xelq’araliq zhurnal we yighinlarda élan qilinghan we oqulghan. 2012-yili Kanadaning Halifaks shehiride échilghan bir qétimliq bi’o-méditsina yighinida Memetjan «eng yaxshi ilmiy maqale mukapati» (Best Paper Award) gha érishken. Hemde Kanada bi’o-méditsina jem’iyitining bashliqliri bilen yéqin dost bolup qélip, bashqa tetqiqatchilargha Uyghurlar heqqide chüshenche bergen. Memetjan burun ishligen orunlarning hemmiside özining yaxshi xisliti we netijisi bilen xizmetdashlirining hörmitige sazawer bolghan. U mundaq deydu: «Biz negila barsaq her zaman öz millitimizning wekili ikenmiz. Yaxshi ishlarni qilsaq yaxshi namgha érishidikenmiz. Bolmisa bashqilar bizni közge ilmaydiken.» Hazir Memetjan Bi’o-inzhénérliqi zhurnili (Cyber Journals in Bioengineering, JSAB) ning mu’awin tehriri. Shundaqla u Mari Kiyuri Fondi Jem’iyiti we Menge-Osme Jem’iyitining ezasidur.

Bi’o méditsinasi kespide her xil sahening kishiliri bar bolup, bir bi’o meditsiye sistémisini yasash üchün kompyutér, éléktronika, késel dawalaydighan doxturluq we statistika kespidiki kishiler birliship ishleydu. Bi’o-méditsinasi kespide oqughanlarning dangliq shirketlerde, uniwérsitétlarda we doxturxanilarda ishlesh pursiti köp bolidu.

Töwendiki 5-resimdikisi Memetjan hazirghiche ishlep baqqan we tetqiqat bilen shughullinip baqqan dölet we tetqiqat merkezlirining tizimliki.

5-resim.

Memetjanning 2 oghli we bir qizi bar. U tetqiqat we xizmet éhtiyaji tüpeylidin bir qanche döletke köchken mezgilde heqiqeten a’ilisini aldirashliq bésip, ulargha bésim bolidu. Lékin Memetjanning ayali her zaman uni qollap, öyidiki nurghun ishalarni özi yalghuz qilidu. Shunga Memetjan pütün zéhnini xizmetkila qaritip, yaxshi netijilerni qolgha keltüreleydu.

Inimiz Memetjan Yasin hazirghiche hayatning meqsiti heqqide köp oylan’ghan bolup, u heqte özining bir qisim tesiratlirini In’glizche yézip qaldurghan. Uning kéyinche waqit chiqirip, In’glizche yézilghan tesiratlirini Uyghurchilashturup, oqurmenler bilen hembehrimen bolush pilani bar. Uning déyishiche öz hayatining meqsitini toluq chüshen’gen her qandaq adem choqum zor netijilerni qolgha keltüreleydu. Töwendikisi Memetjanning hayatning meqsiti toghrisidiki öz ijadiyiti bolup, uningda özining oylighanliri eks ettürülgen. Bu qétim Memetjan bashqa héch qandaq kishige körsitip baqmighan yaki tehrirlitip baqmighan bu 2 parche shé’irini oqurmenler bilen hembehrimen bolushqa maqul boldi.

6-resim.

7-resim.

Doktor Memetjan Yasin hazirghiche Ilmiy Zhurnallar we Ilmiy-Doklat Yighinlarda Élan Qilghan Ilmiy-Tetqiqat Maqalilirining Tizimliki:

Ilmiy zhurnallarda élan qilin’ghan maqaliler (2011 – 2015):

1. David Reuss, Yasin Mamatjan, et al, "No Difference in Age and Little in Survival between IDH-Mutant Diffuse and Anaplastic Astrocytomas. A Grading Problem for WHO", Acta Neuropathologica, DOI 10.1007/s00401-015-1438-8, 2015.

2. P. Gaggero, A. Adler, A Waldmann, Y. Mamatjan, J. Justiz, V.M. Koch, “Automated Robust Test Framework for Electrical Impedance Tomography,” Physiol. Meas., VOL. 36, NO. 1227, 2015

3. Y. Mamatjan, "Imaging of Hemorrhagic Stroke in Magnetic Induction Tomography: An In Vitro Study," International Journal of Imaging Systems and Technology, 24(2) 161-166, 2014.

4. Y. Mamatjan, P. Gaggero, B. Grychtol, J. Justiz, V. Koch and A. Adler, “Evaluation and Real-Time Monitoring of Data Quality in Electrical Impedance Tomography,” IEEE Transactions on Medical Imaging, VOL. 32, NO. 11, 2013.

5. Y. Mamatjan, D. Gursoy, A. Borsic and A. Adler, “EIT imaging with L1 data and image norms,” Physiol. Meas., 34(9):1027-1039, 2013.

6. Gürsoy D, Mamatjan Y, Adler A and Scharfetter H, Enhancing impedance imaging through multi-modal tomography, IEEE Transactions on Biomedical Engineering, vol.58, no.11, pp.3215-3224, 2011.

7. Y. Mamatjan, S. Böhm, P.O. Gaggero and A. Adler, “Evaluation of EIT system performance,” Physiol. Meas. 32, 851-865, 2011.

Ilmiy Doklat Yighinlirida élan qilin’ghan maqaliler (2011 – 2015):

1. Yasin Mamatjan, Gelareh Zadeh, Erik Sulman, Kenneth Aldape, “Robust MGMT methylation detection using 450k array in CIMP-negative GBM,” the Society for Neuro-Oncology (SNO), San Antonio, 2015.

2. Alistair Boyle, Yasin Mamatjan and Andy Adler "Selection of Stimulus and Measurement Schemes", EIT2015, 16th International Conference on Biomedical Applications of Electrical Impedance Tomography, Switzerland, 2015.

3. Y. Yazıcı, Y. Mamatjan, "A Robust and Realistic Framework for Clinical Classification of Myocardial Infarction,” IUPESM 2015 World Congress on Medical Physics & Biomedical Engineering, 2015.

4. Yasin Mamatjan, Bartłomiej Grychtol and Andy Adler “Effective electrode positions and stimulation patterns for head EIT,” 15th International Conference on Biomedical Applications of Electrical Impedance Tomography, 2014, Canada.

5. Yasin Mamatjan, Ali Roula, Stuart Watson, Kurban Ubul and Robert J. Williams, “Factors affecting Sensitivity Maps in Magnetic Induction Tomography,” 15th International Conference on Biomedical Applications of Electrical Impedance Tomography, 2014, Canada.

6. Yasin Yazıcı, Y. Mamatjan, “A Novel Approach for Efficient and Accurate Detection of Myocardial Infarction”, International Conference on Advanced Technology & Sciences (ICAT'14), 2014, Turkey.

7. Y. Mamatjan, P. Gaggero, B. Grychtol, J. Justiz, V. Koch and A. Adler, “A Novel Method for Assessing Data Quality in Electric Impedance Tomography,” International Conference on Electrical Bio-Impedance (ICEBI) 2013, Germany.

8. Y. Mamatjan, A. Borsic, D. Gorsoy and A. Adler, “Experimental/clinical evaluation of EIT image reconstruction with L1 data and image norms,” International Conference on Electrical Bio-Impedance (ICEBI) 2013, Germany.

9. Greg Kiar, Yasin Mamatjan, James Jun, Len Maler and Andy Adler “ Electrical localization of Weakly Electric Fish using Neural Networks,” ,” International Conference on Electrical Bio-Impedance (ICEBI) 2013, Germany.

10. Y. Mamatjan, P. Gaggero, B. Grychtol and A. Adler, “Compensating Electrode Errors due to Electrode Detachment in Electrical Impedance Tomography,” CMBES conference 2013, Canada.

11. Y. Mamatjan, P. Gaggero, S. Böhm and A. Adler, “Use of Temperature as a Contrast Agent in Electrical Impedance Tomography,” CMBES conference 2013, Canada.

12. M.A. Roula, J. Kulon and Y. Mamatjan, "Brain-Computer Interface speller using hybrid P300 and motor imagery signals," IEEE BioRob, DOI: 10.1109/BioRob.2012.6290944, 2012.

13. Y. Mamatjan , D. Gursoy, A. Borsic and A. Adler, “A PDIP Framework for EIT Reconstruction with Automatic Regularization,” Canadian Medical and Biological Engineering Society (CMBEC 35) and Canada Clinical Engineering Society (ACCES 17) conference in Halifax, Canada, 2012.

14. Alistair Boyle, Yasin Mamatjan and Andy Adler “Robust Stimulation and Measurement Patterns in Biomedical EIT”, 100 years of electrical imaging, Paris, France, 2012.

15. Mamatjan Y, Ahn S J, Oh T I and Adler A, “Optimized Electrode Positions and Stimulation Patterns in Head EIT,” Canadian Medical and Biological Engineering Society (CMBEC 35) and Canada Clinical Engineering (ACCES 17) conference in Halifax, Canada, 2012.

16. Elsanadedy, Y. Mamatjan, M. Ahmadi and A. Adler, “Characterisation of Conductive Polymer Fabric for EIT based Sensor,” ICECS 2012: International Conference on Electrical and Computer Systems, Ottawa, Canada, 2012.

17. Y. Mamatjan, A. Roula, K. Ubul and A. Adler "Improving Image Quality for Stroke Imaging in Magnetic Induction Tomography," ICECS 2012: International Conference on Electrical and Computer Systems, Ottawa, Canada, 2012.

18. Ubul K., Adler A., Abliz G., Mamatjan Y, Hamdulla A., “Off-line Uyghur Signature Recognition based on Edge of Grid Features.” ISSPA 2012, Quebec, Canada.

19. Mamatjan Y, Roula A, Gürsoy D and Adler A, A Software Based Framework for Estimating Patient Displacement in Magnetic Induction Tomography, Progress in Electromagnetics Research Symposium, Kuala Lumpur, Malaysia, 2012.

20. D. Gürsoy, Y. Mamatjan, and Scharfetter H, "Augmenting information content through multimodal impedance imaging", International Conference on Biomedical Applications of Electrical Impedance Tomography, Bath, UK, 2011.

21. Y. Mamatjan, Gürsoy D and A. Adler, "Electrode positions and current patterns for 3D EIT", International Conference on Biomedical Applications of Electrical Impedance Tomography, UK, 2011.

Bu maqalini inimiz «Pidakar» bilen singlimiz Dilber Xemit tehrirlidi.

Bu maqalini héchkimdin sorimay, menbesini bergen asasta bashqa her qandaq torgha chiqarsingiz, yaki élkitabqa oxshash bashqa her qandaq shekilde ishletsingiz boluwéridu. Bu maqale barliq Uyghurlargha mensup.