Elyüksel: Kepter Tejribisi Ispatlighan 2 Hékmet

Elyüksel

2016-yili 7-ayning 22-küni

Kona yéziq nusxisi:

http://bbs.bagdax.cn/thread-62037-1-1.html

Bir kepter tejribiside tetqiqatchilar kepterlerni bir qizil kunupkisi bilen bir yéshil renglik kunupkisi bar qepezge solaptu. Birinchi qepezdiki kepterler yéshil kunupkini choqulisila yémeklik chüshidiken. Ikkinchi qepezdiki kepterler yéshil kunupkini chuqilisa bezide dan chüshüp, bezide dan chüshmeydiken, shunga ular yéterlik miqdardiki dan’gha érishish üchün yéshil kunupkini choqushni xéli uzun dawamlashturmisa bolmaydiken. Her ikki qepezdiki qizil renglik kunupkini choqulisa héch qandaq ish yüz bermeydiken. Bir az waqittin kéyin ikki qepezdiki kepterlerning hemmisi qizil renglik kunupkining héch bir roli yoqliqini biliwélip, uni zadila choqulimaydighan boluptu. Uningdin kéyin 1-qepezdiki bir qanche kepterlerni 2-qepezge yötkep qoyuptiken, ular 2-qepezge könmeptu. Yeni yéshil kunupkini bir qanche qétim choqulap béqip, héch qandaq dan chüshmigendin kéyin qepezge üsüp, uttur kelgen nersilerning hemmisini choqup yürüptu.

Bu tejribining biz biliwélishqa tégishlik mundaq ikki hékmiti bar. Uning birinchisi, kepterler öz sergüzeshtiliri arqiliq qizil renglik kunupkining héch qandaq hosul bermeydighanliqini, shunga uni choqushtin saqlinish kéreklikini biliwalghan. Kishilermu özliri istigen nersini bermeydighan qizil renglik kunupkini bésishni toxtatsa, ularning turmushi burunqidin bekraq ongushluq we bextlik bolidu.

Uning ikkinchisi, danlargha asan ériship öginip qalghan qushlarmu nahayiti asanla buzulidu. Ular özliride yéngi ehwalgha maslishalmasliq rohiy halitini yétildürüp, qattiqraq tiriship, mesilini hel qilishqa intilmeydighan bolup qalidu. Bir qisim kishilermu shuninggha oxshaydu. Ular yéngi ehwallarni yaxshi bir terep qilmaydu. Izchilliqni telep qilidighan ishlarda téximu shundaq bolidu.

Mes’uliyetchan bolushning bir terkiwiy qismi öz béshidin ötken ishlardin tejribe-sawaq yekünlep, qiyinchiliqqa bash egmeslik rohining paydisi bilen paydisiz, ziyanliq we öz-özini nabut qilidighan ish-heriketlerdin saqlinish hékmitini toluq tonup yétishtur.

wd1

1-resim: Qepezdiki kepterler

Paydilan’ghan menbe:

[1] Michael Josephson: Learning From Pigeons

http://whatwillmatter.com/2013/06/commentary-833-1-learning-from-pigeons/