Amérika Bir Yéngi Aygha Chiqish Pilanini Élan Qildi

Aldinqi Düshenbe küni (19-Sintebir küni) Amérika NASA idarisining bashlighi Maikul Grifin (Michael D. Griffin) NASA tüzüp chiqqan Aygha qaytidin adem chiqirish pilanini otturigha qoydi. Bu pilan Amérika prézidénti George Bush 2004-Yili Yaniwarda élan qilghan, kéyinki 10 yil ichide Aygha qaytidin adem chiqirish toghrisidiki teklipke asasen tüzülgen bulup, uninggha asaslanghanda, Amerika jemi 104 milyart dollar pul xejlep, 2018-yilidin burun Aygha qaytidin adem chiqiridiken.

Bu qétim Aygha adem chiqirish uchun ishlitilidighan alem uchuri Apollo gha oxshap kétidighan bolup, uning éghirlighi Apolloningkidin 50 pirsent yoquri. 1969-yilidin 1972-yilighiche Aygha adem chiqirish üchün ishlitilgen Apollo her qétim 3 adem toshughan bolup, bu qétimqi yéngi alem uchuri bir qétimda 6 adem toshuyalaydu. Hemde Ayning orbitisida 6 ay aylinalaydu. Bu alem uchuri ademlerni Aygha bir qanche basquchqa bölüp élip chiqidu. Aldi bilen bir yük toshush alem uchuri yer sharining orbitisigha chiqip, bir waqitliq ponkit supitide saqlap turidu. Andin bashqa bir rokéta adem toshush alem uchuri bilen ademlerni yer shari orbitisidiki aldin chiqirilghan ponkitqa chiqiridu. Axirida adem toshush uchuri héliqi ponkittiki yüklerni özige bésip, öz energiyesi bilen Aygha yétip baridu. Adem toshush uchurining astinqi yérimi Ayda bir bazis bolup qalidu. Üstünki yérimi bolsa ademlerni yer shari yuzige élip chüshüp, parashut we sharning yardimi bilen Kaliforniyediki Edwards Hawa Armiye Bazisigha qonidu.

Erkin Sidiq
2005-Yili 23-Sintebir

 

 

Sumer82er ning Inkasi:

 

hormetlik erkin sidiq ependi men sizning kainat toghrisidiki yazmilliringizdin bekla razi boldum. sizge koptin-kop teshkkur eytimen ,rexmet eytimen.sizning xelqimizge un-tunsiz biriwatqan qan teringizni xelqimiz bilip turiwatidu.biz sizdin nahayiti pexirlinimiz hem pexirliniwatimiz.ay shari yer sharining hemriyi bolup uning oz oqida aylinish dewri bilen yer shari etrapida aylinish dewri oxshashla 29 sotka iken . ayning bir yuzini biz peqet koremmeydikenmiz,yene bir yuzinila koreleydikenmiz, ay yuzining kun nuri chushup turghan teripide timperatura noldin yuquri 180 silsiye giradusqa chiqsa ,ayning kun nuri chushmeydighan( kechte) yuzide timperatura noldin towen 120 silsiye giradusqa towenleydiken.mushundaq sharaitta ay sharida adem turalamdu,adem yashiyalamdu? hazirghiche zadi aygha adem chiqip ay yuzige dessep mingip baqqan ish barmu? mushu mesile aydinglashqan bolsa idi .jawabingizni kutimen .

 

 

Erkin Sidiqning Jawabi:

 

Hörmetlik oqurmen,

Semimiy xétingizge köp rexmet. Waqit qis bolghachqa, sizge qisqichila jawap bérey.

Ayda adem yashighanda, yalghuz témpératura mesilisigila emes, uningdin bashqa yene 2 chong mesilige duch kélidu: 1) Ayda ademni hayat saqlaydighan hawa yoq. 2) Quyash we kainatning bashqa qismidin kelgen radiatsiye ademning DNA génsini ölturup tashlap, rak qatarliq késelge giriptar qilip qoyidu. Bularning ichide témpératura mesilisi bilen hawa mesilisini hel qilish bir qeder ongay: Aygha chiqqanda ademler alem boshluq kiyimi kiyiwalsa, yaki mexsus lahilengen öyning ichide tursa bolidu. Lékin, radiatsiye mesilisige hazirche birer amal tépilmidi. Bu aygha téxiche tamashibinlarni chiqirishni bashlimasliqning asasliq sewebi bolishi mumkin. NASA hazir bu radiatsiye mesilisini hel qilish üchün tetqiqat élip bériwatidu. Hazirqi pilanda 2020-yilighiche bu mesilini hel qilip, aygha tamashichilarni chiqirish.

Aygha jemi 6 qétim adem chiqti. Ularning waqti töwendikiche:

Apollo 11: 1969-7-20: Aygha tunji qetim adem chiqti.
Apollo 12: 1969-11-14.
Apollo 14: 1971-1-31. Alan Shepar ayda mangdi.
Apollo 15: 1971-7-26.
Apollo 16: 1972-4-16.
Apollo 17: 1972-12-7. Bu axirqi ay sepiri bolup, bu qetim bir geologiye alimi aygha chiqti.

Yoqurqi "Apollo" digen aygha bolghan seperning ismidur.

Erkin Sidiq
2006-Yili 21-Mart




1-Resim: Alem ushquri Galilio tartqan ayning yéqin korunishi.





2-Resim: Tunji qetim aygha chiqqan astronot Buzz Aldrin.




3-Resim: Ayda tartqan Yer Sharining resimi.




4-Resim: Apollo 16 bilen aygha chiqqan astronot John Young Amerika bayrighigha salam bermekte.

Paydilinish Materiyalliri:

http://en.wikipedia.org/wiki/Moon_landing
http://science.nasa.gov/headlines/y2005/08sep_radioactivemoon.htm